धनुषाका सीडीओ भन्छन्– नतिजामा ढिलाइ हुँदा क्वारेन्टिन व्यवस्थापनमा समस्या

जनकपुरधाम– प्रदेश २ को धनुषा जिल्लालाई कोरोना संक्रमणको उच्च जोखिमको रुपमा हेरिएको छ । भारतसँगको खुला सीमा तथा भारतसहित तेस्रो मुलुकमा बेरोजगारीमा जानेको संख्या यहाँबाट बढी रहेकोले धनुषालाई संक्रमणको उच्च जोखिममा हेरिएको हो ।

पछिल्लो पटक केही दिनको लागि नाका खुला भएपछि भारतबाट धनुषामा ६ हजारभन्दा बढी नेपाली नागरिक भित्रिएका छन् । अहिले धनुषाको सबै नाका बन्द गरिए पनि सिरहा, महोत्तरी, सर्लाहीलगायतका जिल्ला हुँदै भारतको विभिन्न स्थानबाट मानिसहरु फर्किरहेका छन् । भारतबाट आएकाहरुलाई क्वारेन्टिनमा राखेर कोरोना परीक्षणपछिमात्र घर फर्काउनुपर्ने भनिएको छ ।

तर, भारतबाट आउने नेपालीहरुको संख्या एक्कासी बढेपछि धनुषामा क्वारेन्टिनको व्यवस्थापन चुनौती बन्दै गएको छ । भारतबाट आउनेहरुको संख्याबारे पूर्वआकलन गर्न नसक्दा अहिले क्वारेन्टिन व्यवस्थापन चुनौती बनेको हो । सीमति बेड क्षमता रहेको क्वारेन्टिनहरु भरिभराउ भएपछि सरकारले तोकेको मापदण्डसमेत पालना हुनसकेको छैन ।

धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी कोषहरि निरौला लामो समयसम्म मानिसहरु क्वारेन्टिनमा थन्किएपछि व्यवस्थापन गर्न चुनौती देखिएको बताउँछन् । क्वारेन्टिन व्यवस्थापन गर्न स्वाब परीक्षणको दायरा बढाउनुका साथै नतिजालाई तिव्रता दिनुपर्ने उनको भनाइ छ ।

‘स्वाब संकलन भइसक्दा पनि नतिजा नआउँदासम्म बस्नुपर्ने बाध्यता छ,’ उनले भने, ‘चाँडै नतिजा आइदिए संक्रमण नभएकालाई घर पठाउन सकिन्छ भने पोजेटिभ देखिएकालाई उपचारको लागि आइसोलेसनमा । तर, स्वाब संकलनका साथै नतिजा आउन ढिलाइ भएपछि एक महिनासम्मपनि क्वारेन्टिनमा बस्नु परेको छ ।’ पहिलेदेखि रहेका मानिसहरु लामो समयसम्म बस्नु परेकोले क्वारेन्टिनको समस्या देखिएको उनले बताए ।

भारतबाट आउनेहरुको संख्या बढ्दै गएपछि अहिले धनुषाको प्रत्येक वडामा क्वारेन्टिन स्थापना गर्ने नीति लिइएको छ । स्थानीय तह एक्लैले सञ्चालन गरेको क्वारेन्टिन धान्न नसक्ने पाइएपछि हरेक पालिकाको वडाले क्वारेन्टिन सञ्चालन गरेर बाहिरबाट आएका आफ्नो वडाका मानिसहरुले राख्नुपर्ने भनिएको छ ।

भारतबाट आउनेहरुको संख्या बढ्न थालेपछि धनुषामा क्वारेन्टिन थपिएको छ । एक साता अघिसम्म २८ वटा क्वारेन्टिन रहेकोमा अहिले ७ वटा थपेर ३८ बनाइएको छ । क्वारेन्टिन संख्या थपिएपनि बेडभन्दा बढी मानिस त्यहाँ बसिरहेका छन् ।

धनुषाको विभिन्न पालिकाको ३८ वटा क्वारेन्टिनहरुमा बेड क्षमता १ हजार ७१४ रहेकोमा अहिले २ हजार १३२ जना बसिरहेको सामाजिक विकास मन्त्रालयले जनाएको छ ।यसैगरी होमक्वारेन्टिनमा तीन सयजनालाई राखिएको मन्त्रालयको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

सम्बन्धित निकायले पूर्वतयारी नगर्दा अहिले क्वारेन्टिनको समस्या देखिएको युवा अभियन्ता सुशील कर्ण बताउँछन् । प्रदेश सरकार र स्थानीय तहले समयमा ध्यान नपुर्याउँदा बाहिरबाट आएकाहरु कष्ट गरेर क्वारेन्टिनमा बस्नु परेको उनको भनाइ छ ।

सरकारको मातहतमा रहेको वृहत्तर जनकपुर क्षेत्र विकास परिषद् अधिनस्ध यात्री निवासलाई क्वारेन्टिन बनाउन सकिए धेरै हदसम्म समस्या समाधान हुनसक्ने कर्ण बताउँछन् ।

‘वृहत्तर अधिनस्ध यात्री निवासको सुविधासम्पन्न भवन छ, क्षेत्रफलपनि ठूलो छ,’ उनले भने, ‘तर, यात्री निवासलाई क्वारेन्टिन बनाइएको छैन । त्यसलाई क्वारेन्टिन बनाउँदै सयभन्दा बढी मानिस त्यहाँ व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ ।’