फौजी किराको प्रकोपले मकै बालीमा क्षति

गुल्मीका किसानले रोपेको मकैमा फौजी र गबारो किराको प्रकोपले क्षति पुर्याएको छ। गोड्ने समयमा बोटमा विभिन्न रोग र देखिनाका साथै गबारो कीराको प्रकोप देखिएको छ।

मकैको गुबोमा फौजी किराले आक्रमण गरेर नोक्सान पुुर्याएको किसानले बताएका छन्। गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका ५ वस्तु गान्टारीका ७० वर्षीय डिलाराम भण्डारी १० रोपनी खेतमा लगाएको मकै विभिन्न किरा र रोगले क्षति पुर्याएपछि चिन्तित छन्।

प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाबाट अन्नपूर्ण बिउ उत्पादन समूहमार्फत ५० प्रतिशत अनुदानमा ‘देउती सेतो’ जातको मकै लगाएका उनी अहिले मकैबालीमा किराको प्रकोपले नष्ट बनाएपछि निराश छन्।

धुर्कोटका अर्का किसान ५८ वर्षीय मणिराम भण्डारीले पाँच रोपनी खेतमा मकै छरेका छन्। कुनै रोग किरा नलागेको भए यस वर्ष १५ मुरी अर्थात् १२ क्विन्टलभन्दा बढी मकै उत्पादन हुन्थ्यो।

अहिलेको अवस्था कायम रहे त्यसको २५ प्रतिशत अर्थात् झण्डै चार मुरी मात्र उत्पादन हुनेछ। “कुनै विषादी नपाए ७५ प्रतिशत नोक्सानी बेहोर्ने अवस्था आइपरेको छ”, उनले भने, “गाउँपालिकाले वडावडामा प्राविधिक खटाएर समस्या समाधान गरिदिए राम्रो हुने थियो।”
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाबाट धुर्कोट ५ वस्तुस्थित अन्नपूर्ण बिउ उत्पादन सहकारीमार्फत गान्टारीमा सात क्विन्टल मकैको बिउ लगाइएको छ।

कुल एक हजार रोपनीभन्दा बढी जग्गामा फरकफरक जातको बिउ लगाइएको छ। मकैको बोटमा सुरुमै उपचार गर्ने व्यवस्था भएको भए यस वर्ष दुई हजार चार सय क्विन्टल मकै उत्पादन हुने अनुमान गरिएको सहकारीका अध्यक्ष लालमणि शर्माले बताए।

जिल्लाका धुर्कोट, अर्खले, सिमीचौर, इस्मा, मालिकालगायत क्षेत्रमा सो रोगले बढी सताएको छ। बन्दाबन्दी भएकाले किसानलाई झन् समस्या परेको छ।

“लकडाउनले बिषादी लिन जान पाइएको छैन”, कृषक कृष्णप्रसाद भण्डारीले भने, “न हिँड्न दिन्छन्, न प्राविधिक आउँछन्।” प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाका कृषि अधिकृत समिर मगरले गंँबारो र अमेरिकी फौजी किराले अधिकांश ठाउँमा असर गरेको बताए। -रासस