विश्व बैंकले सन् २०२० मा दक्षिण एसियामा २२ प्रतिशत अर्थात् १०९ विलियन अमेरिकी डलर बराबरको रेमिट्यान्स घट्ने प्रक्षेपण गरेको छ ।
कोभिड १९ का कारण विश्व बजार नै लक भएको र विषेशगरी यस्तो अवस्थामा प्रबासी कामदारले रोजगारी गुमाउनेछन् भने कतिपयको तलबमा भारी कटौति हुनेछ । जसका कारण उनीहरुले आफ्नो देशमा पठाउने रकम समेतमा कमी आउँदा रेमिट्यान्समा कमी आउने विश्व बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ ।
विश्व बैंकले जारी गरेको प्रेस विज्ञप्तीमा भनिएको छ, ‘दक्षिण एसियामा भित्रने रेमिट्यान्स विषेषगरी अमेरिका, वेलायत, युरोप र खाडी क्षेत्रबाट हो ।’ विश्व बजारमा तेलको मूल्यमा ओरालो लाग्नु र कोभिड १९को असरले दक्षिण एसियामा भित्रने रेमिट्यान्समा कमी आउने विश्व बैंकको दावी छ । विश्व बैकका अनुसार सन् २०१९ मा दक्षिण एसियामा रेमिट्यान्स ६.१ प्रतिशतले बढेको थियो ।
त्यस्तैगरी सन् २०२० मा विश्व बजारमा कोरोनाको प्रभावका कारण २० प्रतिशतसम्म रेमिट्यान्स घट्न सक्ने पनि विश्व बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ ।
‘मध्यम आय भएका देशहरुमा सन् २०२० मा १९.७ प्रतिशतले अर्थात् ४४५ विलियन अमेरिकी डलर बराबरको रेमिट्यान्सले कमी आउनेछ । यसले बहुसख्यक मानिसको घरपरिवार र उसले भोग्नुपर्ने आर्थिक संकटको प्रतिनिधित्व गर्दछ,’ बैंकले जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।
विश्व बैंकको एक अध्ययन अनुसार अति कम विकसित र मध्यम आय भएका देशहरुमा रेमिट्यान्सले गरिवी न्यूनिकरण, कुपोषण रोक्न, शिक्षामा खर्च गर्न, बालश्रमिक कम गर्नका लागि ठूलो भूमिका खेलेको छ ।
बैंकले रेमिट्यान्सको गिरावटका कारण कम विकसित र मध्यम आय भएका देशहरुका जनताले शिक्षा, पोषण लगायतमा खर्च गर्न सक्दैनन् किनकी उनीहरु गुजारा टार्न समेत गाह्रो हुने दावी गरेको छ । उनले भनेको छ, ‘विकाससील देशहरुको मुख्य आय स्रोत भनेकै रेमिट्यान्स हो।’
पूर्वी एसिया क्षेत्रमा सन् २०२० मा रेमिट्यान्स १३ प्रतिशतले घट्ने छ । तर सन् २०२१ मा ७.५ प्रतिशतले मात्र घट्ने विश्व बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ । सन् २०१९ मा भने यस क्षेत्रमा २.६ प्रतिशतले मात्र रेमिट्यान्स बढेको थियो ।
यस क्षेत्रको रेमिट्यान्सको सबैभन्दा ठूलो स्रोेत भनेको अमेरिका हो । अमेरिका कोभिड १९ को चपेटामा नराम्रोसँग फसेको, त्यहाँको आर्थिक बृद्धि नै ५.७ प्रतिशतले नकारात्मक हुने र आप्रबासीलाई भिसा नदिने नीतिसँगै त्यहाँ काम गर्ने धेरै कामदारले काम गुमाउनुपर्ने, कतिपयको तलव कटौति हुने हुदा पुवी एसियाको रेमिट्यान्समा प्रत्यक्ष असर पर्ने विश्व बैंकको प्रक्षेपण रहेको छ ।
त्यस्तै युरोप र सेन्ट्रल एसियामा रेमिट्यान्स सन् २०१९ मा ६ प्रतिशतको हाराहारीमा बृद्धि भएको थियो । तर सन् २०२० मा भने यस क्षेत्रमा २८ प्रतिशतले कमी आउने विश्व बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ ।
ल्याटिन अमेरिका र क्यारेविन क्षेत्रमा पनि सन् २०२० मा १९.३ प्रतिशतले कमी आउने बैंकले प्रक्षेपण गरेको छ । सन् २०१९ मा भने यस क्षेत्रमा ७.४ प्रतिशतले बृद्धि भएको थियो ।
मिडल इष्ट एन्ड नर्थ अफ्रिका क्षेत्रमा सन् २०२० मा १९.६ प्रतिशतले घट्ने अनुमान बैंकले गरेको छ । सन् २०१९ यस क्षेत्रमा २.६ प्रतिशतले मात्र बृद्धि भएको थियो ।