असार १ बाट पाँच चरणमा यसरी खुल्ने भयो लकडाउन

काठमाडौं- सरकारले असार १ गतेबाट लकडाउन खोल्दै जाने कार्यनीति लागु गर्ने भएको छ । अबको साढे २ महिनामा पूर्ण रुपमा लकडाउन खोल्ने गरि सरकारले रणनीति तयार पारेको छ ।

बिहीबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले दिएको म्यान्डेड अनुसार कोरोनाभाइरस (कोभिड-१९) रोकथाम तथा नियन्त्रण उच्चस्तरीय समन्वय समितिले तीन दिन लगाएर लकडाउन खोल्ने रणनीति तयार पारेको हो ।

उपप्रधान तथा रक्षामन्त्री इश्वर पोखरेलको संयोजकत्वमा रहेको समितिले अबको साढे २ महिना भित्र लकडाउन पूर्ण रुपमा खोल्ने गरी पाँच तहको योजना बनाएको छ । 

सरकारद्वारा गठित कोभिड–१९ संकट व्यवस्थापन केन्द्र (सीसीएमसी) ले तयार पारेको ६ चरणको १२ हप्ते रणनीतिलाई परिमार्जन गरेर समितिले नयाँ कार्ययोजना तयार पारेको हो । नयाँ रणनीति अनुसार प्रत्येक तह २ हप्ताको हुनेछ ।

तहगत रुपमा क्रमश हरेक क्षेत्रहरु खोल्दै जाने र आम नागरिकको दैनिकी सहज बनाउने गरि कार्ययोजना बनाइएकाे उच्चस्तरीय समन्व्य समितिको सदस्यसमेत रहेका स्वास्थ्यमन्त्री भानुभक्त ढकालले नेपाल समयलाई जानकारी दिए । उनका अनुसार आम नागरिकको दैनिकी सहज हुने गरि लकडाउन खोल्दै जाने कार्ययोजना तयार पारिएको छ ।

भ्याएसम्म आज नभ्याए भोलि (बुधबार) बस्ने मन्त्रिपरिषद्को बैठकबाट पारित भएसँगै उच्चस्तरिय समितिले तयार पारेको कार्ययोजना लागु हुने छ । समिति संयोजक तथा उपप्रधानमन्त्री पोखरेलले उक्त कार्ययोजना मन्त्रिपरिषद्‍मा पेश गर्ने भएका छन् ।

कार्ययोजना बनाउनु अघि सीसीएमसीको प्रतिवेदन र विभिन्न क्षेत्रका विज्ञहरुसँग समितिले परामर्श गरेको थियो । कार्ययोजनाअनुसार पहिलो तहदेखि नै सेवा तथा व्यवसाय विस्तारै खोलिने रणनीति अघि बढाइने मन्त्री ढकालले जानकारी दिए ।

प्रस्तावित सरकारी योजना अनुसार पहिलो तह अर्थात् दुई साताभित्रै कृषि, दूध, अन्नबाली, तरकारी र फलफूल, बस्तुभाउ र सम्पूर्ण कृषिजन्य उत्पादन कार्यलाई आंशिक रुपमा खोलिने छ ।

दैनिक उपभोग्य सामग्री अन्तर्गत डिपार्टमेन्टल स्टोर र मार्ट, किराना पसल, खाद्य स्टोर, पानी र ग्यास डिपो समेत आंशिक रुपमा खोल्न पाइनेछ । यो तहमा ४० प्रतिशत यात्रुसहित आन्तरिक हवाई सेवा आंशिक रुपमा खुल्नेछ । तर, बाह्य हवाई सेवा भने बन्द नै रहनेछ।

सेवा अन्तर्गत होटल तथा रेष्टुरेन्टहरुले आंशिक रुपमा उत्पादन घरमै पुर्‍याउने सुविधा पनि पाउनेछन् । निर्माण कार्य पनि आंशिक खोल्ने सरकारको तयारी छ । ब्यांकिङ्ग तथा वित्तीय क्षेत्र आंशिक रुपमा सीमित कर्मचारी राखेर खोल्न पाइनेछ । यस्तै खेलकूद अन्तर्गत ‘मर्निङ वाक’ आंशिक रुपमा खोलिनेछ । अन्य सबै गतिविधि बन्द राख्ने प्रस्ताव गरिएको छ।

पहिलोतहको दुई साताको अभ्यास र समीक्षापछि दोस्रो तहमा थप आवश्यक रणनीति अपनाइनेछ । दोस्रो तहमा निजी सवारीसाधन आंशिक चल्न दिने प्रस्ताव गरिएको छ । यस्तै बाह्य हवाई उडान पनि आंशिक खोलिनेछ ।

यो तहमा घरेलु तथा साना उद्योग र ठूला कलकारखानाका मानव स्रोतलाई स्वास्थ्य परीक्षणपछि दुई साताको क्वारेन्टिनमा राखी उद्योग क्षेत्रमा नै खानबस्न व्यवस्था गरी संचालन गर्न सकिनेछ । दोस्रो तहदेखि होटल तथा रेष्टुरेन्टहरु आंशिक रुपमा खुल्दै जानेछन्।

तेस्रो तहमा डिपार्टमेन्टल स्टोर पूर्ण रुपमा खुला हुनेछन् भने यातायातमा अत्यावश्यक सवारीसाधन पूर्ण रुपमा खोल्ने र निजी सवारीसाधन सुरक्षात्मक उपायहरु अपनाउँदै आंशिक रुपमा खोल्ने प्रस्ताव योजनामा गरिएको छ।

ठूला शहरमा जोर र बिजोर प्रणाली प्रयोग गरी जिल्ला भित्र मात्रै सवारी साधन संचालन गर्न सकिने प्रस्ताव पनि गरिएको छ । यो तहमा ५० प्रतिशत यात्रु राखेर सार्वजनिक सवारीसाधन आंशिक रुपमा खुलाउने भनिएको छ।

तेस्रो तहबाटै स्कूल तथा कलेजहरु आंशिक रुपमा क्रमशः खुला गर्ने रणनीति पनि बनाइएको छ । यही तहमा भर्ना प्रक्रिया शुरु गर्न निजी तथा सरकारी शैक्षिक संस्थालाई अनुमति दिने योजना सरकारको छ । यहि तहबाट संक्रमण रहित जिल्ला छुट्ट्याई सामाजिक दूरी कायम गरी लकडाउन हटाउने रणनीति पनि बनाइएको छ ।

चौथो तह अर्थात् आठौं हप्तादेखि यातायात सेवा पूर्ण रुपमा खुला हुनेछ । यही तहबाट निर्माण कार्यसँगै खेलकुदका कार्य, शिक्षा क्षेत्र पूर्ण रुपमा सञ्चालनमा आउने भएका छन् ।

यहि तहबा सिनेमा हल, विद्यालय, कलेज, जिम, हल, होटल, बार, फेन्सी सप, ब्युटीपार्लर लगायतका सम्पूर्ण व्यवसाय खोलिनेछन् । धार्मिक स्थलहरु आंशिक रुपमा खोल्न पाइनेछ।

पाँचौं तह अर्थात अबको साढे २ महिनाबाट बाह्य उडान पूर्ण रुपमा सञ्चालन गरिनेछ । सबै क्षेत्र पूर्ण रुपमा खोलिने भएको छ । तर, सार्वजनिक स्थानमा मास्क तथा भौतिक दूरी अनिवार्य कायम गराउने र यसको नियमित अनुगमन गर्ने कार्यनीतिमा उल्लेख छ ।