२०७२ वैशाख १२ : त्यो कालो शनिबार (भिडियोसहित)

काठमाडौं- शनिबार सार्वजनिक बिदा । वैशाख महिना भए पनि राजधानीको मौसम चिसै थियो । पानी पर्ला पर्ला जस्तो । सबेरैदेखि सिरेटो चलेकाले मानिस बाक्ला लुगामा देखिन्थे । सडकमा अन्य दिनभन्दा चहलपहल निकै कम थियो ।

बिहान ११:५६ बजे सहरका संरचना एकाएक हल्लन थाले । मानिसको भागाभाग भयो । निमेषमै धरहरा ढल्यो । पाटन दरबार, हुनमान ढोका दरबार, भक्तपुर दरबार हेर्दाहेर्दै भग्नावशेषमा परिणत भए । असन, पाटनको भित्री चोक, भक्तपुरका पुराना बस्तीमा रहेका पुराना भवन माटोमै मिसिए । गोंगबु क्षेत्र तहसनहस भयो ।

राजधानी आसपासका डाँडा धुलाम्मे देखिन्थे भर भत्किएर उडेको धुलोले । सडकमा हिँड्दा हिँड्दैका मानिस घाइते भए । राजधानीसहित आसपासका १४ जिल्लामा गरी झन्डै ९ हजारको ज्यान गयो भने कैयन् व्यक्ति घाइते भए। अर्बौंको सम्पत्ति नष्ट भयो । विश्व सम्पदा सूचिमा रहेका धेरै सम्पदा बनाउनै नसकिने गरी ढले ।



२०७२ वैशाख १२ गते गोरखाको बारपाक केन्द्रबिन्दु बनाएर गएको ७.८ रेक्टर स्केलको भूकम्पले धेरै नेपालीलाई खुला आकाशमा बस्न बाध्य बनायो । 

त्यस्तै वैशाख २९ गते गते गएको अर्को ६.९ को पराकम्पले पनि सामान्य बन्दै गएको जनजीवन त्रसित बनायो । यसमा पनि धेरै मानिसले ज्यान गुमाएका थिए ।

भूकम्पबाट सिन्धुपाल्चोक, गोरखा, धादिङ, रसुवा, नुवाकोट, काठमाडौं, ललितपुर, भक्तपुर, काभ्रे, रामेछाप, दोलखा जिल्लामा ठूलो जनधनको क्षति भएको थियो ।

ती जिल्लाका कैयन् बस्तीहरू ध्वस्त भए । मानिसहरुले थातथलो छाड्नपुर्‍यो । बालबालिका, वृद्धवृद्धा र विशेष आवश्यकता भएका व्यक्तिहरू निकै मारमा परका थिए । विभिन्न संघसंस्थाको पहलमा भूकम्प पीडितलाई प्रारम्भिक राहत वितरण गरिए पनि सरकारका तर्फबाट राहत वितरण र व्यवस्थापन निकै ढिलाइ भएको थियो ।

यस्तै भूकम्पपीडितका घर बनाउन ढिलाइ भइरहेको छ । चार वर्ष बित्दा पनि कैयन् भूकम्प पीडित अस्थायी टहरोमै बस्न विवश छन् । सरकारले घर बनाउने भनेर विभिन्न योजना ल्याए पनि प्रभावकारी रूपमा कार्यान्वयन नहुनु चिन्ताको विषय हो ।

भूकम्पको धक्का नेपाललगायत छिमेकी भारत, बंगलादेश र चीनमा समेत महसुस भएको थियो । भूकम्पका कारण विश्वका १० पर्यटकीय उपत्यकामध्येको लाङटाङ उपत्यका हिउँपहिरोमा पुरियो । त्यतिबेला ८५ पर्यटकले ज्यान गुमाएका थिए ।

 बैशाख १२ गतेको भूकम्प र त्यसपछिका पराकम्पनका कारण झण्डै साढे ८ हजारले ज्यान गुमाएका थिए ।  नेपाल प्रहरीका अनुसार बैशाख १२ गतेको भूकम्पका कारण ८ हजार ३ सय ५६ जनाले ज्यान गुमाए भने वैशाख २९ गतेको पराकम्पका कारण १ सय ४१ जनाको मृत्यु भएको थियो । हजारौँको संख्यामा घाइते भएका थिए । 

यस्तै भूकम्पका कारण देशभर करीब ७ खर्व रुपैयाँ बराबरको क्षति भएको थियो ।